اهمیت روشنایی و نور پردازی در فروشگاه

اگر فروشگاه را یک محل تجاری و درآمدزایی بدانیم، اهمیت روشنایی و نور پردازی در فروشگاه خیلی مهم تر از دیگر جاهایی است که در ذهن داریم. فروشگاهی که نورپردازی مناسبی با فضای کار خودش دارد، خیلی بهتر از رقبای خود مشتری جذب خواهد کرد. بحث اصلی و اول در روشنایی و نورپردازی در فروشگاه هم وابسته به میزان تعامل مشتری‌ها با فضای داخلی مغازه و فروشگاه است. در این نورپردازی باید دقت کنیم که فضاهای لازم دارای نور کافی باشند و دیگر فضاهایی که قرار است تاریک باشند، نور کمتری به آنها برسد.

روشنایی و نور پردازی

در نتیجه منظور از اهمیت روشنایی و نور پردازی در فروشگاه، پرنورتر کردن و استفاده از لامپ‌ها و روشنایی‌های بیشتر نیست. هدف از نورپردازی، رساندن تعادل نور در فروشگاه و محل تجاری است. به عنوان مثال در نورپردازی کافی شاپ نیاز نیست که فضا را کاملاً روشن کنیم. هر چه قدر که فضا در کافه نور نزدیک تری به تاریکی داشته باشد، حس بهتری به مشتریان می‌دهد. اما یک فروشگاه لوازم برقی بهتر است که نورپردازی بیشتری  داشته باشد.

مهم ترین بخش در هر فروشگاهی، ویترین است که روشنایی و نور پردازی آن با دیگر بخش‌ها تفاوت دارد. بعضی از فروشگاه‌ها به نور تاکیدی نیاز دارند و بعضی دیگر به نورپردازی عمومی. به هر حال، این فروشگاه و اجناس هستند که میزان و شکل نورپردازی را تعیین می‌کنند. استراتژی‌های روشنایی و نور پردازی در فروشگاه هر کدام نیز با دیگری متفاوت است. واقعاً نمی‌شود برای دو فروشگاه، یک توصیه واحد و مشخص را تعیین کرد. هر فروشگاهی با توجه به نوع کاربری، نوع تمایز و نوع کالاهایی که دارد، نیازمند طراحی نور خودش است. خواندن این توصیه‌ها، کمک بزرگی در تصمیم گیری است.

قبل از این که فروشگاه را غرق نور و روشنایی کنیم، باید چند تا سوال را از خودمان بپرسیم. این سوال‌ها در مورد مکان فروشگاه، مشتری‌ها، نوع کاربری، بخش‌های مهم و میزان تاکید روی هر کدام از بخش‌ها هستند. هر کدام از این‌ها می‌تواند مسیر نورپردازی را عوض کند. توصیه ای که برای یک فروشگاه مفید است، برای فروشگاه دیگری می‌تواند ضرر هم داشته باشد. بنابراین قبل از هر کاری، باید ابتدا به سوالات اصلی در این حوزه پاسخ بدهیم.

طبق مطالعاتی که انجام شده، نورپردازی تاثیر مستقیمی در جذب یا دور کردن مشتری از فروشگاه دارد. گاهی وقت‌ها هزینه‌های زیادی برای روشنایی فروشگاه انجام می‌شود، اما به جز این که هزینه برق و انرژی را بالا ببرد، کمک دیگری از دستش بر نمی‌آید. بنابراین بعد از مدتی متوجه می‌شویم که هزینه‌ها به نتیجه مثبتی منتهی نشده اند. قبل از هر چیزی باید یک استراتژی مشخص پیدا کنیم. قبل از آن، بهتر است انواع نورپردازی را بشناسیم.

انواع نور پردازی

نورهای زیادی در فروشگاه‌ها هستند که می‌توانیم استفاده کنیم. اما در بین این نورها، باید بدانیم که سبک‌های مختلف نورپردازی فروشگاهی چیست. یعنی مثلاً بفهمیم که قرار است تمام فروشگاه را روشن کنیم یا فقط بخشی از آن. چه تفاوتی بین نورپردازی عمومی و نورپردازی تاکیدی و دیگر روش‌ها هست؟ آیا به گوشه‌ها در فروشگاه توجه می‌کنیم یا نه؟ و سوال‌هایی که بیشتر بر این موضوع تاکید دارد که با نورپردازی به دنبال چه هدفی هستیم.

نورپردازی عمومی و معمولی

نور به عنوان یکی از ابزارهای ایجاد امنیت در محیط‌های مختلف استفاده می‌شود. به عنوان مثال وجود روشنایی در خیابان یا اتاق داخلی خانه، باعث می‌شود که با حس اطمینان بیشتری وارد آنها بشویم. بعد از آن به دیدن وسایل مختلف در محیط کمک خواهد کرد. مثلاً اگر لامپ اتاق روشن باشد اما پشت کمد را نتوانیم ببینیم، یعنی نورپردازی اتاق درست نبوده است. در نورپردازی به دنبال این هستیم که محیطی را کاملاً تاریک نگذاریم و در عین حال، بیش از حد روشنایی ایجاد نکنیم. به همین دلیل استانداردهایی برای روشنایی در نظر گرفته اند که هر دو هدف را تامین کند.

نورپردازی محیطی

روشنایی را به شکل‌های مختلفی می‌توان ایجاد کرد. چراغ‌های مخفی، آباژور، لوستر، چراغ‌های مشخص روکار و توکار، آویزها، چراغ ریلی، لامپ لوستری و دیگر انواع چراغ‌ها که در جاهای مختلف نصب می‌شوند. به عنوان مثال یک مغازه کتاب فروشی می‌تواند برای بهتر دیده شدن، یکی از گزینه‌های چراغ سقفی یا چراغ هدایت شونده را استفاده کند. در این صورت هر قفسه با نور کمتر و دید بهتر روشن می‌شود.

برای یک سوپر مارکت یا فروشگاه زنجیره ای، حداقل 200 لوکس، روشنایی لازم است. این میزان به نسبت در مکان‌های مختلف می‌تواند تا 500 لوکس هم افزایش پیدا کند. پیشخوان یکی از این محل‌هاست که نور بیشتری نیاز دارد. اگر کالا یا کالاهایی هستند که نیاز به تاکید بیشتر دارند، از نورپردازی تاکیدی هم برای آنها استفاده می‌کنیم.

نورپردازی گوشه ای

در این نورپردازی روی بخش‌هایی از فروشگاه تمرکز می‌کنیم که کانون توجه هستند. بعضی کالاها هستند که توی ویترین نیاز به برجسته سازی دارند. کفش‌های خاص، لباس‌های فصلی جذاب، مجسمه‌های برنزی و کالاهای دیگری که لوکس و زیبا بودن را در ذات خودشان دارند. برای کالاهای هنری هم از این نورپردازی در راستای جلب توجه بیشتر  استفاده می‌شود.

نورپردازی با فعالیت زیاد

هنوز هم این الگو وجود دارد که بخش‌هایی از مغازه تاریک بماند. بعضی قسمت‌ها ممکن است پشت محصولات قرار بگیرند و روی آنها سایه بیافتد. یا به هر دلیلی روشنایی تمام مغازه را نگیرد. یا حتی ممکن است قفسه‌ها طوری طراحی شوند که تمام آنها غرق نور نشوند. اما در نورپردازی با فعالیت زیاد، تمام تلاش انجام می‌شود که کل فروشگاه روشن شود. هیچ بخشی از آن سایه نشود و مثل یک سرسرای بزرگ به نظر برسد که نورانی و روشن است.

نقش و اهمیت نورپردازی در فروشگاه

صرف هزینه و استفاده از متخصصین برای نورپردازی، به دلایل مختلفی انجام می‌شود. دلایل مختلف را که در مورد روشنایی‌های فروشگاه درک کنیم، انتخاب‌های بهتر و دقیق تری نیز خواهیم داشت. جلب و جذب نگاه مشتری، تاکید کردن روی کالایی خاص، ایجاد تفاوت در احساس مشتری و موارد دیگر، دلایلی هستند که وجود دارند.

شاید مهم ترین دلیل برای این که اهمیت نورپردازی در فروشگاه را درک کنیم، جذب نگاه مشتریان است. پس اهمیت روشنایی و نور پردازی در فروشگاه امری مهم است. فروشگاهی پیدا نمی‌شود که جذب نگاه مشتری برایش بی اهمیت باشد. نورپردازی متناسب با نیاز مشتری، یکی از مهم ترین کارکردهاست. شکل فروشگاه و اجناسی که می‌فروشد، اهمیت زیادی در شکل نورپردازی دارد. گاهی وقت‌ها نیاز است که هر کسی از هر مکانی بتواند مغازه را پیدا کند. گاهی با روشن تر کردن مغازه و گاهی با تاریک تر کردن، باعث می‌شوید که توجه‌ها جلب شوند.